Geschiedenis

Gemeentebelangen Leidschendam-Voorburg (GBLV) is al 47 jaar lang aanwezig in de lokale politiek. Reeds in 1974 richtte Hans Pohlkamp (1929 – 1994) de politieke partij Gemeentebelangen op. Gemeentebelangen gaat zich in de latere jaren steeds meer profileren als een voorvechter voor directe inspraak van omwonenden bij plannen en projecten binnen de gemeente Leidschendam. Na de fusie van Leidschendam en Voorburg sloten beide lokale partijen uit Voorburg zich aan bij Gemeentebelangen. Van de Voorburgse wortels van GBLV is helaas minder geschiedenis bewaard gebleven, maar ook daar zit een levendige geschiedenis getuige het feit dat de ‘Onafhankelijken Voorburg’ een tijd lang een wethouderspost heeft bekleed.

Het logo van Gemeentebelangen in 1974, toen nog “Groep Nieuw Leidschendam – Gemeentebelangen”, enkele jaren later zou alleen nog de naam Gemeentebelangen worden gebruikt.

Hans Pohlkamp was de oprichter en voor een lange periode het gezicht van Gemeentebelangen, tevens was hij omwonende van het plangebied Noordsingel (hij woonde aan de Burgemeester van Duyvendijklaan waar de Noordsingel evenwijdig aan loopt). Pohlkamps verzet tegen de controversiële aanleg van de Noordsingel werd breed door de bevolking gedragen, waardoor zijn partij bij de verkiezingen van 1974 in de gemeenteraad kwam. De Noordsingel was toen al reeds aangelegd en een gepasseerd station, Gemeentebelangen heeft zich in de daarop volgende jaren vooral toegelegd op het bevorderen van het eigen woningbezit voor lagere inkomensgroepen (wijk Duivenvoorde, en daarna de andere nieuwbouwwijken zoals het Lien en Plan Voorburgseweg) waardoor zijn aanhang verder groeide.

De raadzaal van Leidschendam in 1974, met Gemeentebelangen raadslid Hans Pohlkamp (7e van links). Foto door W.J.M. Bouwens, 4 november 1974. Deze foto is beschikbaar gesteld door de Beeldbank van de Gemeente Leidschendam-Voorburg.

“Mijn uitgangspunt in de politiek is het geloof in het unieke van ieder mens”, aldus Hans Pohlkamp op de achterzijde van het verkiezingsprogramma van 1978. Opmerkelijk is de overeenkomst tussen de visie die Gemeentebelangen presenteerde in 1978 en de visie van vandaag de dag – nog steeds wil Gemeentebelangen onze gemeente niet verder volbouwen, directe inspraak en betrokkenheid van de inwoners en heldere communicatie. Pohlkamp was acht jaar gemeenteraadslid en kreeg bij de verkiezingen van 1982 een wethouderspost toegewezen. In 1985 moest hij vanwege gezondheidsredenen zijn functie als wethouder neerleggen. Ellen van den Brand-Francken is in die periode (1982 – 1994) fractievoorzitter geweest, waarna Hans Peter Klazenga het stokje van haar overneemt.

In een advertentie van Gemeentebelangen uit 1987 staan de raadsleden met foto, adresgegevens en telefoonnummer. Ook toen was het de bedoeling van Gemeentebelangen om zo dicht mogelijk bij de burger te staan. Bron: Het Leidschendamse Krantje, 29 april 1987 p.14.

Het is bijzonder dat al vanaf het eerste begin van de partij het woord ‘ombudsfunctie’ wordt genoemd. Gemeentebelangen hecht al in 1977 heel veel waarde aan contact met de burgers, getuige een kiezerspeiling uit dat jaar waarbij 3200 reacties zijn binnengekomen en een respons van respectievelijk 96,9 en 77,4 procent werd gemeten. Deze enquête geeft een beeld van de toenmalige knelpunten, die nog niet eens zo heel veel verschillen van wat nu in de gemeente speelt.

Foto van het team van Gemeentebelangen in 1986, met vooraan in het midden de fractievoorzitster Ellen van den Brand-Francken

Begin en midden jaren ’90 timmerde de lokale politiek in Voorburg ook al aardig aan de weg. De partij ‘Onafhankelijken Voorburg’ – een van de partijen die later op zou gaan in Gemeentebelangen Leidschendam-Voorburg – tekende in 1994 een coalitieakkoord en leverde daarmee ook een wethouder.

Ondertekening van het coalitieakkoord in 1994, huize Swaensteijn te Voorburg. (3e persoon van links is Jean M. Thierry, toenmalige fractievoorzitter van de partij Onafhankelijken Voorburg, oud secretaris en OBT lid van Gemeentebelangen Leidschendam-Voorburg)

Aan het eind van jaren ’90 was de Annexatie van de Haagse randgemeenten door Den Haag een groot onderwerp; Nootdorp, Pijnacker, Rijswijk, maar ook Leidschendam en Voorburg zouden worden getroffen door deze annexatie. Leidschendam zou de Vinexlocatie Leidschenveen (met ruim 17.000 geplande woningen), bedrijventerrein Forepark, park Leeuwenbergh, de Zeeheldenbuurt en de vlietrand moeten afstaan. Voorburg zou Voorburg West aan Den Haag moeten afstaan. Bewoners van deze getroffen gemeenten zagen de annexatie totaal niet zitten. De politieke partijen in deze gemeenten konden veelal niet optreden tegen deze (door de tweede kamer) gesteunde annexatieplannen, simpelweg omdat ze in lijn moesten stemmen met hun moederpartij in Den Haag. Gemeentebelangen Leidschendam, Onafhankelijken Voorburg en andere onafhankelijke partijen in andere gemeenten konden wél tegen stemmen, aangezien zij niet afhankelijk waren van een moederpartij. De annexatie is mede om die reden (in een iets gewijzigde vorm) gewoon doorgegaan. Voorburg heeft uiteindelijk de wijk Voorburg West kunnen behouden, Leidschendam wist park Leeuwenbergh en de Zeeheldenwijk behouden, in ruil daarvoor moesten de twee gemeenten echter wel fuseren.

Toen op 1 januari 2002 de nieuwe fusiegemeente Leidschendam-Voorburg ontstond, werd Gemeentebelangen Leidschendam-Voorburg (GBLV) opgezet als voortzetting van Gemeentebelangen Leidschendam. Twee Voorburgse lokale partijen sloten bij deze nieuwe partij aan. Een daarvan was Onafhankelijken Voorburg, naar verluid de eerste lokale politieke partij van Nederland. De ‘ombudsfunctie’ die Gemeentebelangen al sinds 1977 kende werd in 2002 door Nico Hooijmans en Jean Thierry naar een hoger niveau gebracht, zij richtten namelijk het GBLV Ombudsteam op.

Bij de eerste deelname aan de lokale verkiezingen in 2002 werden 4 van de in totaal 35 zetels behaald. Vlak voor de verkiezingen van 2010 sloot de splinterpartij VLLV (Vrije Liberalen Leidschendam-Voorburg) zich aan bij Gemeentebelangen. Gemeentebelangen werd toen met 15,2% van de stemmen de derde partij in Leidschendam-Voorburg, met 5 zetels uit het totaal van 35. Op 27 april 2012 maakte raadslid Freek Steutel bekend uit de fractie van Trots Op Nederland te stappen, en zich bij de fractie van Gemeentebelangen aan te sluiten. Hiermee werd Gemeentebelangen Leidschendam-Voorburg met 6 zetels naar aantal uitgebrachte stemmen de tweede partij van de gemeente Leidschendam-Voorburg.

Door Robin van Wissen

Met dank aan Ron Guleij, Ellen van den Brand-Francken en Jean M. Thierry